نقض برجام؛ روزنامه: پوکر آمریکایی یا رولت روسی؟

گزارش رادیو بین المللی فرانسه: مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل ماریانو گروسی، تأئید کرد که جمهوری اسلامی ایران با نقض مجدد برجام شش آبشار سانتریفیوژ را برای غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد به کار انداخته است. در واکنش ایالات متحد آمریکا جمهوری اسلامی ایران را به “اخاذی اتمی” متهم کرد که البته به گمان واشنگتن از قبل محکوم به شکست است.

با این حال، روزنامۀ فرانسوی، “لوموند”، هدف تهران را از این اقدام اعمال فشار بر رئیس جمهوری منتخب آمریکا، جو بایدن، و دولت آیندۀ او دانسته که قاعدتاً باید از بیستم ژانویه قدرت را در این کشور در دست بگیرد. “لوموند” در عین حال تصریح کرده است که جمهوری اسلامی ایران با تصمیم اخیر خود قدری هم “با آتش بازی می‌کند.” از نظر “لوموند” تصمیم تهران برای غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد گویای مناسبات و کشمکش قدرت در ایران و تلاش رهبران تهران برای بهبود وضعیت خود پیش از آغاز مذاکرات با رئیس جمهوری آیندۀ آمریکا، جو بایدن، است. اما، به گمان، گزارشگران “لوموند” حکومت اسلامی ایران با این تصمیم، خود را در معرض انزوای بیشتر، ناخشنود کردن دو پشتیبان اصلی‌ خود، یعنی روسیه و چین قرار داده، مضاف بر اینکه بیش از اندازه نسبت به نتایج بازی خود دچار مبالغه شده است.

لوموند از قول علی واعظ، مدیر برنامۀ ایران در “گروه بحران بین‌المللی”، افزوده است که از نظر علی خامنه ای مذاکرات با دولت آیندۀ آمریکا را باید از موضع قدرت آغاز کرد.

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، امروز سه شنبه پنجم دسامبر ضمن دفاع از تصمیم حسن روحانی مبنی بر آغاز غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد در صفحۀ توئیتر خود نوشت که این تصمیم “جایگاه ایران قوی و مقتدر را در مواجهه با پیمان‌شکنان احیاء خواهد کرد. […] مهلت بدعهدی و وقت‌کُشی سر آمده است. شکستن تحریم‌های ظالمانه با «تولید قدرت» و بی اثر کردن تحریم‌ها دستور کار کشور است.”

“لوموند” سپس افزوده است : اگر چه روسیه تصمیم تهران را نوعی قدرت نمایی خوانده، اما، آن را در عین حال برگشت‌پذیر دانسته در صورتی که البته اوضاع به “حالت عادی” بازگردد. با این حال، به نوشتۀ لوموند، تصمیم تهران باعث شد که نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، بار دیگر تأکید کند که هدف تهران دست یابی به سلاح اتمی است و این که اسرائیل هرگز اجازۀ نخواهد داد که تهران به سلاح اتمی دست یابد.

فیگارو روزنامۀ عصر پاریس، تصمیم تهران مبنی بر آغاز غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد را مهم‌ترین نقض برجام توسط تهران دانسته و به نقل از منابع نزدیک به سازمان انرژی اتمی ایران نوشته است که این تصمیم در اصل “تاکتیکی” است زیرا بعداً به جو بایدن اجازه خواهد داد بگوید که ایران را به چشم پوشی از تصمیم خود وادار کرده است. فیگارو به نقل از همین منابع افزوده است که تماس های مخفیانه از هم اکنون میان تهران و گروه بایدن برقرار شده است. به نوشتۀ فیگارو هدف دیگر تهران به ویژه حسن روحانی از غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد این است که به دولت جدید آمریکا بفهماند که باید بررسی پروندۀ اتمی ایران را در اولویت قرار بدهد.

مقاله نویس فیگارو به نقل از سفیر پیشین فرانسه در ایران، فرانسوا نیکولو، افزوده است : “بسیار بعید است که غنی سازی اورانیوم با غلظت بیست درصد گویای تشدید موضع جناح تُندروی حکومت اسلامی مخالف غرب باشد. زیرا، حتی جناح تُندرو حکومت ایران نیز با مشاهدۀ وضعیت کشور آمادۀ مذاکره با آمریکا است اما نمی‌خواهد مذاکره با آمریکا را به حسن روحانی اهداء کند که تنها شش ماه به پایان ریاستش باقی مانده است.”

با این حال، برخی کارشناسان آمریکایی معتقدند که تصمیم تهران می‌تواند جو بایدن را در وضعیتی دشوار در مذاکرات آتی قرار بدهد و رئیس جمهوری کنونی این کشور، دونالد ترامپ، را که سخت از شکست انتخاباتی خود خشمگین است به اقدامی نامتعادل و افراطی در آخرین روزهای ریاست خود وادارد.

فیلم زیر: سردبیر “وال‌استریت ژورنال” درباره مشکلات پیش‌روی بایدن برای بازگشت به برجام در مصاحبه‌ای گفت: فقط در ظاهر به نظر می‌رسد که بازگشت به برجام ساده باشد، اما در حقیقت اصلا اینطور نیست!